18. Jahrhundert

S 18. Jahrhundert hät am 1. Januar 1701 aagfange und am 31. Dezember 1800 uufghört. Es zellt zur Epoche vo dr Neuzyt, gilt im Rahme vo dr europäische Gschicht als e Chrönung vo dr Uufklärig - mer redt au vo dr Zyt vo dr Spaatuufchlärig. Nachdem bereits sit dr Renaissance und vermehrt im 17. Jahrhundert Forscher und Denker wie de Galilei, Newton und Descartes Grundlage gschaffe händ, hät sich di neuzytlich Wüssenschaft wiiter entwicklet, hät dr Landwirtschaft und Warenproduktion (Manufaktur/ früehe Induschtrialismus) neui Impuls gääh, Ursprüng vo dr moderne Wirtschaftswüsseschaft sind erarbeitet worde - dur de Adam Smith z. B. In Begleitig vom Voltaire und Jean-Jacques Rousseau isch es au zum Uufblüehe vonere Philosophie vo dr Uufchlärig choo. Neui Projekt wie d Enzyklopädie (Denis Diderot u. a.) händ nebed rein sachliche Wüssenssammlige auch brisanti Inhalt unfasst, händ die spötere politische Revolutione vom Jahrhundert beiiflusst. In Düütschland isch es neuis Bewusstsii vom bürgerliche Mittelschtand z. B. i de Werch vom Gotthold Ephraim Lessing zum Uusdruck choo. Mit dr Uufklärung händ au d Vertreterinne vo dr Fraueemanzipation ihres Würkigsfeld erwiiteret (Mary Wollstonecraft u. a.).