Frieden

Friide (vo althoochdütsch fridu „Schonig“, „Fründschaft“) isch allgemäin definiert as e häilsame Zuestand vo dr Stilli oder Rue, as d Abwääsehäit vo Stöörig oder Beunruigung und bsondrigs vo Chrieg. Friide isch s Resultat vo dr Tugend vo dr „Friidfertigkäit“ und de Friidensbemüejige, wo mit ere verbunde si.

Hützudags reedet mä vo Friide, wenn Komflikt zwüsche Mensche, soziale Grubbe oder Staate, ooni Gwalt e Löösig finde in Norme, wo rächtlig festgläit si. Dr Begriff bezäichnet e Zuestand in dr Beziejig zwüsche Völker und Staate, wo Chrieg zum politischi Absichte duurezsetze usschliesst.

In dr Sprooch vo dütschsproochige Juriste ist vo Friide au im Zämmehang mit innepolitische Usenandersetzige (Stroofdaatbestand vom Landfridensbruch), mit em Aarbetslääbe (Stöörig vom Betriibsfriide) und mit em Schutz vom Brivaatäigedum (Stroofdaatbestand vom Husfriidensbruch) d Reed. Zum Grundstück z kennzäichne, wo gege Husfriidensbrüch sölle gschützt wärde, wärde die vilmol iigfriidet.

In dr Sprooch vo dr Psüchologii und dr Theologii git s dr Begriff Seelefriide (vgl. dr änglisch Begriff „peace of mind“ oder „inner peace“); die, wo lääbe, söllen en aasträäbe und die, wo dood si, uf em Friidhoof bzw. im Jensits finde.