Gegenreformation

As Geegereformazioon bezäichnet mä allgemäin^[1] d Reakzioon vo dr katholische Chille uf d Reformation, wo dr Martin Luther in Wittebärg aagstoosse het. Si het sich mäistens im Beriich vo dr Theologii und de Chille abgspiilt und sich uf gäistigi Usenandersetzige beschränkt.

Dr Begriff Geegereformazioon bezäichnet au e Brozäss in dr römisch-katholischen Chille, wo im Zuug vom Konzil vo Trient sit öbbe 1545 brobiert het, dr Brotestantismus, wo sich politisch wie au instituzionell etabliert het, au gwaltsam mit Hilf vom katholische habsburgische Kaiser zruggzdränge. D Maassnaame vom Katholizismus si im chillepolitische und au im wältliche politische Beriich umgsetzt worde und häi d Rekatholisierig vo brotestantische Territorie umfasst. Zämme mit andere Faktore het das zum Usbruch vom Drissigjöörige Chrieg gfüert, wo aber scho bald nid vo religiööse Motiv sondern vo machtpolitische dominiert worde isch. Au noch em Westfälische Friide, wo die groosse Chille häi afo iigsee, ass mit Chrieg d Religionsfroog nid cha glööst wärde, het die katholischi Chille dr Brozäss vo dr Geegereformazioon bis ins 18. Joorhundert witer understützt. Iiri Middel si d Bekämpfig vo brotestantische Machthaaber und Länder gsi, Diplomatii, staatligi Repressioon und missionarischi Rekatholisierig. So het s Fürstbistum Baasel mit em Baadener Verdraag 1585 die reformierti Konfessioon im Birsegg döfe bekämpfe. E wichdigi Rolle in dr geegereformatorische Bropaganda (vo lat. propaganda fidei: „Zum dr Glaube verbräite“) het au d Kunst gspiilt (barocke Chillebau, Laie- und Barocktheater) und d Marievereerig. D Geegereformazioon cha as e grooss aagläite Versuech von ere Sozialdisziplinierig im Sinn vom Gerhard Oestreich ufgfasst wärde.

Dr Begriff "Geegereformazioon" as d Bezäichnig von ere Beweegig, wo vo dr katholische Chille usgange isch, isch umstritte. Äi Grund für daas isch, ass es innerhalb vo dr katholische Chille e hufe Ernöijerigsbeweegige gee het as Antwort uf d Reformazioon, wo au en inneri Ernöijerig vo dr Chille zum Ziil gha häi. Es häig au Länker vo dr chirchlige Macht gee, wo iirersits die gwaltsame und intolerante Methode vo de Reformatore gege Andersglöibigi kopiert häige, und das häig in dr Chille nid nume Zuestimmig gfunde. Die wältlige katholische Machthaaber häige nume d Freihäit vo de Katholike vor dr wältlige Macht vo de Brotestante welle schütze.

1. ↑ noch em brotestantische Historiker Leopold von Ranke