Inertialsystem

En Inerzialsüsteem (vo latiinisch iners „undäätig, drääg“) isch in dr Füsik e Bezuugssüsteem, wo sich Körper, wo käini Chreft uf sä wirke, din in ere graade Linie mit dr gliiche Gschwindikäit beweege. Im ene Inerzialsüsteem gilt also s Drääghäitsgsetz vom Newton in sinere äifachste Form: Körper, wo käini Chreft uf sä wirke, beweege sich mit dr gliiche Gschwindigkäit und in dr gliiche Richdig und ändere die nume, wenn e Chraft uf sä aagwändet wird und denn isch d Bschlüünigung broporzional zu dere Chraft. Dr erst wo dr Begriff Inerzialsüsteem brucht het, isch dr Füsiker Ludwig Lange (1885) gsi.

Verschiideni Inerzialsüsteem beweege sich gegenenander in graade Linie und mit dr gliiche Gschwindikäit. Käini Inerzialsüsteem si die beschlüünigte Bezuugssüsteem, zum Bischbil sonigi wo sich dräije: e Bezuugssüsteem, won e Huus uf dr Ärde din still stoot, isch nit inerzial und in iim dräte Schiinchreft uf. Im ene Inerzialsüsteem würd mä au nid beobachde, ass sich dr Fixstärnhimmel dräit.