Inflation

Under Inflation verschtoht me e Priis-Tüürig in ere Volkswirtschaft über ne lengeri Ziitduur.

Inflation 2019
E dütschi Riichsbanknote für Fümf Milliarde Mark, 10. Septämber 1923

Si isch i de meischte Fäll verursacht dur nes Übergwicht vo der Nachfrag übers Angebot uf de Güeter- und Dienschtleischtigs-Märkt, wo ne zu expansivi Uusdehnig vo der Gäldmängi dur d Notebank zgrund liit. I öppis sältenere Fäll cha si au dür ne Beschlüünigung vo der Umlaufgschwindigkeit vom Gäld zschtand choo, wenn d Wirtschaftssubjekt (Privathuushalt, Unternähme) im ganze je Ziiteinheit weniger spare, d. h. meh Gäld abhebe für ihre Konsum; au das cha zum ene Übergwicht vo dr Nachfrag übers Aagebot füehre, sobald d Kapazitäte vo de Unternähme insgesamt uusglaschtet sii.

Sekundärfolg vo dene obige Vorgäng isch de die sog. Lohn-Priis-Spirale: D Privathuushalte verlange (meischtens über d Gwärkschafte) höcheri Löhn vo de Unternähme, und die wiederum überwälze de die höchere Lohnchöschte uf d Priise, um ihri Gwinne nid z schmälere; dodermit müesse d Huushält erneut meh zahle für ihre Konsum, usw., usf. Es wird de sogar reativ schwierig, dä 'Tüüfelskreis' vo stiigende Priise z durbräche, meischtens passierts de sogar dür ne Rezession.

En extremi "Hyper-Inflation" hetts gschichtlich vor allem au in Dütschland nach em Erschte Wältchrieg gäh, wo d Richsbank die gäldpolitische Zügel vollständig hett lo fahre, um s Land us sire töife (Wirtschafts-)Krise uuse z hole. Fascht skurril hett agmuetet, wenn d Lüüt ihres einzelne Brot mit eme Chorb voll 1000er-Note hend müesse go chaufe... Hütt wiederum (2012) hett me im Kontext vo dr Schuldekrise gwüssi Befürchtige, dass die relativ expansivi Gäldpolitik vo de Notebanke wältwiit, um d Wirtschaft aazkurble, längerfrischtig, also wenn wieder meh konsumiert wird, zu Inflation chönnt füehre. Me nennt das e zrückgschtauti oder Kassehaltigs-Inflation.