Als Irredentismus isch zerst die italiäänisch-nazionalistischi Ideologii bezäichnet worde, wo s Ziil von ere gsi isch, noch der Äinigung vo Italie 1861 d Gebiet Trentino und Triest, wo vo Italiääner bewoont gsi si aber bi Ööstriich bliibe si, aazgliidere. Das beaaspruchte Gebiet im Usland wird as ‚Irredenta‘ oder italiäänisch: ‚terra irredenta‘ (s Land, wo [nonig] befreit isch, s verlorene Land) bezäichnet. Von ere politisch isolierte Minderhäit im italiäänischsproochige Schwizer Kanton Tessin isch dr Irredentismus au uf die italiäänischi Schwiz überdräit worde.[1]
Hüte verstot mä under Irredentismus s Veräinige vo möögligst alle Verdräter von ere bestimmte Ethnii in äim Staat mit feste Territoriaalgränze. Die Ideologii isch e Däil vo vile Panbeweegige, wie vom Pangermanismus, vom Panslawismus oder vom Panturanismus.
Im histoorische Sinn bezäichnet s Wort dr italiänisch Irredentismus, wo sälber e Panbeweegig darstellt. Man redet au vo „Panitalianismus“.
- ↑ Silvano Gilardoni: Irredentismus. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz. 21. August 2008.Fähler bir Vorlage * Parametername unbekannt (Vorlage:HLS): "Abruf"