E kräisfreiji Stadt (z Baade-Württebärg as Stadtkräis bezäichnet; z Bayre früener au as kräisummiddelbari Stadt) isch e kommunali Gebietskörperschaft. Si erledigt näben em äigene und überdräite Wirkigskräis von ere Gmäind (Stadt, Määrt) und eme Landkräis au in äigener Zueständigkäit d Ufgoobe vo dr undere staatlige Verwaltigsbehörde im Naame vom Staat.
Im Beriich vo dr allgemäine und innere Verwaltig isch s Stadtgebiet von ere kräisfreije Stadt z Dütschland staatsfrei (Vollkommunalisierig). Dr Oberbürgermeister von ere kräisfreije Stadt stoot mindestens uf dr gliiche Stuefe in dr Hierarchii wie e Landroot. Stedt mit vergliichbarem Status git s au in vile andere Länder.
Im Allgemäine handlet es sich drbii um Grossstedt – also Stedt mit meer als 100'000 Iiwooner – oder gröösseri Middelstedt. Allerdings git s in Baade-Württebärg, Niidersaggse und Nordrhii-Westfaale au Groossstedt, wo nit kräisfrei si, und im Geegesatz drzue z Bayre und in dr Pfalz (wo früener zu Bayre ghöört het und jetz Däil vom Land Rhiiland-Pfalz si) kräisfreiji Stedt, wo weniger as 50'000 Iiwooner häi. Veräinzelt cha mä au dr Sonderfall aadräffe, wo Gmäinde, wo zum e Kräis ghööre, „nume“ e Däil vo de Ufgoobe vom ene Landkräis übernäme (zum Bischbil die Groosse Kräisstedt).
Die chlinsti kräisfreiji Stadt z Dütschland isch Zwäibrücke in Rhiiland-Pfalz, wo e chli weniger as 35'000 Iiwooner (Ändi 2010) het, die grössti die bayrischi Landeshauptstadt Münche mit mee as 1,3 Millioone Iiwooner. Berlin und Hamburg si zwar gröösser, si aber Sonderfäll vo kräisfreije Stedt, sogenannti Stadtstaate. S Land Breme bestoot hingege us zwäi kräisfreije Stedt, nämlig dr Stadt Breme und dr Seestadt Bremerhaave, wo öbbe 60 km nördlig lit.
Kräisfreiji Stedt und Immediatstedt häi e rächtligi Stellig, wo vergliichbar isch. In Pröisse het mä bis zur Stedteordnig vo 1808 dä Stedt, wo ufgrund von ere Rootsverfassig käi Root gha häi, sondern em Landesherr ummiddelbar understellt gsi si und wo eso au dr Stadtheer gsi isch, Immediatstedt gsäit.
|
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Kreisfreie_Stadt“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde. |