Kunststoff

As Kunststoff – umgangssproochlig: Plastik – bezäichnet mä en organische, polymere Festkörper, wo sünthetisch oder halbsünthetisch us monomere organische Molekül oder us Biopolymer härgstellt wird.

Mä unterschäidet zwüsche drei groosse Grubbe:

• d Thermoplast,
• d Duroplast
• d Elastomer.

Sünthetischi Kunststoff macht mä us Monomer oder us Prepolymer dur Chettipolymerisazioon, Polyaddizioon oder Polykondensazioon. Dr Roostoff isch mäistens crackts Nafta, also Roobänzin, wo meischtens us Ärdööl gwunne wird. Halbsünthetischi Kunststoff entstöön dur d Modifikazioon vo natürlige Polymer (vor allem Zellulose zu Zelluloid) wäärend anderi biobasierti Kunststoff wie Polymilchsüüri oder Polyhydroxidbuttersüüri dur d Fermentazioon vo Zucker oder Sterki härgstellt wärde.

E Wärkstück us Kunststoff bestoot us Millione vo seer lange Molekülchettene, wo inenander verschlunge si (Polymer) und us Grundäinhäite (Monomer) zämmegsetzt sin, wo sich die ganz Zit widerhoole. Der Kunststoff Polypropylen zum Bischbil bestoot us Propylenäinhäite, wo sich vilfach widerhole (lueg s Bild rächts).

Kunststoff chönne us lineare Chettene, aber au us verzwigte und vernetzte Chettene bestoo. D Lengi vo de Chettene vo de äinzelne polymere Molekül goot von e baar dausig Moleküläinhäite bis zu über ere Million vo monomere organische Moleküläinhäite. Chemiifaasere, Kunstharz in Lagg und Chlääbstoff si au sünthetischi Polymer us monomere organische Molekül. In dr Wirtschaftsstatistik chömme die Broduktgrubbe aber drennt vor.

E wichdigs Merggmol vo Kunststoff isch, ass mä iiri technische Äigeschafte, wie d Formbarkäit, d Herti, d Elastizideet, d Bruchfestikäit, d Tämpratuurbeständikait, Wermiformbeständikäit und die chemischi Beständikäit, dur d Waal vom Usgangsmaterial, vom Härstelligsverfaare und vo de Additiv wo mä drzue git, in wite Gränze cha variiere.

Kunststoff wärde zu Formdäil, Halbzüüg, Fasere oder Folie witerverarbäitet. Mä brucht sä als Verpackigsmaterialie, Teggstilfasere, Wermidämmig, Rööre, Boodebeleeg, Bestanddäil vo Lagg, Chläbstoff und Kosmetika, in dr Elektrotechnik as Material für Isolierige, Läiterblatte, Ghüüs, im Faarzüügbau als Material für Räife, Bolstrige, Armaturebrätter, Benzintänk und e Hufe mee.

Mikroplastik isch es fyns Material, wo für d Umwält schädlech isch; es wird vo de meischte Klääralaage nid usem Abwasser usegfilteret.

• 
  e Hampfele Plastigchügeli
• 
  Plastigrööre
• 
  Plastigstift
• 
  Lego
• 
  e Playmo-Riisefigur für s Technische Hilfswärch
• 
  Schallpladde
• 
  en alte Solis-Föön us Bakelit
• 
  Euro-Netzstecker
• 
  s Plastighuus «Futuro»
• 
  Fischernetz mit Schwümmer
• 
  Kabelbinder as es Kunschtwärch
  z Causeway Bay
• 
  Plastigschnuer
• 
  Plastigboot
• 
  Plastigfolie
• 
  Plastigbächer
• 
  Crocs
• 
  e Fidget Spinner
• 
  Bebe-Rollschue
• 
  Wärchzüüg im Chindermuseum z Indianapolis
• 
  Phälter
• 
  Milchfläsche
• 
  Plastiglandschaft
• 
  Stroossepföschte
• 
  d Widerverwärtig vo Plastig