Propaganda

Blueme für d DDR-Gränzsoldate an dr Berliner Muure, wo dört sige ‹zum dr Friide sichere›. 1961.
Sowjetischi Propaganda gegen e Carl Gustaf Emil Mannerheim, wo 1941 die finnische Drubbe kommandiert het im Abweerkampf gege die russischi Armee, sich aber gwäigeret het, die Dütsche bi iirem Aagriff uf Leningrad z understütze.

Propaganda (vo latiinpropagare ‚witer usbräite, usbräite, verbräite‘) bezäichnet en absichtlige und süstematische Versuech, die öffentligi Mäinig z forme, Erkenntniss z manipuliere und s Verhalte eso z stüüre, wie s e Propagandist oder Herrscher will.[1] Das isch im Gegesatz zu Mäinige, wo dur Erfaarige und Beobachdige gformt wärde. Dr Begriff „Propaganda“ wird vor allem in politische Zämmehäng aagwändet; in wirtschaftlige Zämmehäng reedet mä eender vo „Wärbig“, in religiöse vo „Missionierig“. Entschäidend isch drbii, ass d Noochricht gschiggt usgweelt und wenn nöötig manipuliert wird, und nit ass si woor isch. In diktatorische Reschiim, bsundrigs im Nazionalsozialismus und im Stalinismus isch d Propaganda monopolisiert worde und dr Terminus het e stark pejorative Charakter aagnoo. Wäge däm verwände demokratischi Bardeie z. B. in dr Bundesrepublik Dütschland für iiri Wärbig au hüte no d Bezäichnig Propaganda nid.[2] Aber die ziilt äisitigi Daarstellig vo Informazione isch e gängigi Braxis vo politische Bardeie. Mä brucht vilmol Begriff wie Öffentligkäitsaarbet oder s änglische Public Relations.[3]

Chriegspropaganda isch noch em Ardikel 20 vom Internazionale Pakt über bürgerligi und politisch Rächt, wo vo 168 Staate ratifiziert worde isch, sit 1976 verbote.[4]

  1. So Norstedt u. a.: From the persian Gulf to Kosovo – War Journalism and Propaganda. In: European Journal of Communication 15 (2000), S. 383–404.
  2. Gerhard Strauß, Ulrike Haß-Zumkehr und Gisela Harras: Brisante Wörter von Agitation bis Zeitgeist, de Gruyter, Berlin, 1989, S. 304.
  3. Dieter Nohlen (Hg.), Lexikon der Politik, Bd. 7, ISBN 3-406-36911-1, S. 524.
  4. Internationaler Pakt über bürgerliche und politische Rechte vom 19.Dezember 1966, Uswärtigs Amt vo dr Bundesrepublik Dütschland.