| Ilesia ortodoxa copta | |
|---|---|
confesión cristiana (es)  , patriarcado (es) y Ilesies ortodoxes orientales | |
 | |
 | |
|
| |
| Llocalización | |
| Sede | El Cairu |
| Direición | Exiptu |
| Historia | |
| Fundación | 42 |
| Fundador | Marcos l'Evanxelista |
| Organigrama | |
| Presidente |
Teodoro II (es) |
| Forma parte de | |
| Web oficial | |
 | |
La Ilesia copta ortodoxa (n'árabe: al-Kinisa al-Qubtiyya al-Urthudhuksiyya, الكنيسة القبطية الأرثوذكسية), más comúnmente conocida como Ilesia copta, foi fundada n'Exiptu nel sieglu I. El so nome deriva de la pallabra griega aigyptios (exipciu), camudáu en gipt y dempués en qibt, d'onde derivó la correspondiente voz árabe. Con éses la pallabra coptu significa «exipciu». La pallabra ortodoxa» (del griegu, creencia correuta) solo implica una seguridá en rellación cola fe apostólica, pos esta Ilesia nun reconoz la primacía del Patriarca de Constantinopla nin tampoco ta en comunión coles ilesies ortodoxes europees. Los feligreses d'esta ilesia son conocíos comúnmente col nome de coptos, pa estremalos de los coptos ortodoxos que formen parte de la Ilesia ortodoxa d'Alexandría.
Según la tradición, la Ilesia copta tien el so orixe nes prédiques de San Marcos, autor del Segundu Evanxeliu nel sieglu I, que llevó'l cristianismu a Exiptu en tiempos del emperador Nerón. Se la engloba nel conxuntu de les Ilesies ortodoxes orientales, que se dixebraron del cristianismu primitivu por causa del Conceyu de Calcedonia, del añu 451. La Ilesia copta foi la resultancia d'una cisma, tal como'l Cisma d'Oriente en que'l Patriarca d'Alexandría, Timoteo Eluro, escomulgó nel añu 457 al Papa Lleón I y al restu de los patriarques; esto foi motiváu según la so tradición pa caltener la "sana doctrina", siendo la Ilesia copta según los sos fieles el verdaderu Patriarcáu d'Alexandría que, una vegada separáu del restu de los patriarcaos, caltuvo minuciosamente la creencia y doctrina cristiana na so forma más antigua y pura, apurriéndola de xeneración en xeneración, ensin cambeos, conforme a la doctrina y los ritos apostólicos.
La Ilesia copta tien el so propiu papa. El 4 de payares de 2012 l'obispu Tawadros foi escoyíu como'l 118º patriarca de la Ilesia copta, col nome de Tawadros II. Asocede a Shenouda III, que finó'l 17 de marzu d'esi mesmu añu, que llevaba nel puestu dende 1971. Anque nun esiste un dogma que-y atribuya la infalibilidad del papa de la Ilesia católica al papa coptu, sí esiste una tradición que provién del sieglu V que diz que Dios fala pela boca del Patriarca d'Alexandría. El pontífiz coptu sufrió persecución non solo pol aumentu de l'actividá de los fundamentalistes islámicos dende finales de la década de 1970, sinón tamién per parte de los socesivos gobiernos d'Exiptu. Ente 1981 y 1985 el papa Shenouda III foi recluyíu n'arrestu domiciliariu nun monesteriu nel desiertu.
La Ilesia copta amás tien dos patriarques: el Patriarca d'Etiopía, el Abuna Paulos, rexente de la Ilesia copta d'Etiopía y el Patriarca d'Eritrea, el Abuna Dioscoro, rexente de la Ilesia copta d'Eritrea. Estes ilesies, xunto a la ilesia copta d'Alexandría, formen una sola ilesia, la Ilesia copta al mandu del papa Tawadros II.
Envalórase que los fieles coptos xuben a unos 65 millones de persones partíes ente Exiptu (unos 10 millones), Etiopía (50 millones), Eritrea (3 millones), Sudán y Sudán del Sur (unos 500.000), siendo la relixón mayoritaria n'Etiopía y Eritrea. Tán entamaos en trés patriarcaos: el Patriarcáu Coptu d'Alexandría, el Patriarcáu Coptu d'Etiopía y el Patriarcáu Coptu d'Eritrea. N'Exiptu munchos d'ellos considérense discriminaos nel so propiu país, sobremanera no que respecta al accesu a la educación y al trabayu, anque tán bien asitiaos en sectores económicos comerciales y artesanales como la xoyería. Históricamente, la minoría copta exipcia nun foi respetada como tal, y los episodios de violencia surdieron de manera abondosa mientres los últimos años.
Dende 1954 funciona l'Institutu Coptu d'Altos Estudios en El Cairu, que funciona como centru pal estudiu de la tradición cristiana copta.
Esisten comunidaes de diáspora copta n'Europa, África, Oceanía y América, con cerca de 200.000 siguidores nos Estaos Xuníos.