Liubliana


Liubliana
Alministración
PaísBandera d'Eslovenia Eslovenia
Municipio urbano (es) Traducir Municipalidad de la Ciudad de Liubliana (es) Traducir
Tipu d'entidá ciudá
Cabezaleru/a del gobiernu Zoran Janković
Nome oficial Ljubljana (sl)
Nome llocal Ljubljana (sl)
Códigu postal 1000
Xeografía
Coordenaes 46°03′05″N 14°30′22″E / 46.0514°N 14.5061°E / 46.0514; 14.5061
Liubliana alcuéntrase n'Eslovenia
Liubliana
Liubliana
Liubliana (Eslovenia)
Superficie 163.76 km²
Altitú 309 m[1]
Demografía
Población 284 293 hab. (1r xineru 2022)
- 147 230 homes (1r xineru 2020)

- 139 515 muyeres (1r xineru 2020)
Porcentaxe 100% de Municipalidad de la Ciudad de Liubliana (es) Traducir
Densidá 1736,03 hab/km²
Más información
Estaya horaria Hora central europea
UTC+01:00 (horariu estándar)
UTC+02:00 (horariu de branu)
Llocalidaes hermaniaes
ljubljana.si
Cambiar los datos en Wikidata

Liubliana[2] o Llubliana[3] (eslovenu: Ljubljana, pronunciáu Tocante a esti soníu /ljuˈbljàːna/ ; alemán: Laibach /'lɑɪbaχ/; italianu: Lubiana /lub'jaːna/) ye la capital y mayor ciudá d'Eslovenia. En 2008 cuntaba con 270.828 habitantes,[4][5] repartíos per una superficie de 275 km².

Nacida como campamentu militar romanu de la Legio XV Apollinaris a mediaos del sieglu I e. C.,[6] el so calter urbanu afitose cola fundación de la Colonia Iulia Emona años más tarde.[7] Tres de socesives destrucciones, nel sieglu VI instaláronse nella los antepasaos de los eslovenos, y nel sieglu XI la ciudá cayó sol dominiu de los francos.[8] Dende 1278, tres de la so conquista por de Rodolfo I d'Habsburgu, la ciudá pasó a tar controlada polos Habsburgu, situación que se caltuvo hasta 1797.[8]

Mientres el periodu napoleónicu Liubliana foi capital de les Provincies Ilirias, y ente 1816 y 1849 lo foi del Reinu de Iliria.[9] En 1918, tres la Primer Guerra Mundial, incorporar al Reinu de los Serbios, Croates y Eslovenos, y tres la Segunda Guerra Mundial convirtióse na capital de la República Socialista d'Eslovenia, formando parte de Yugoslavia.[10] En 1991, y tres la nomada guerra de los diez díes, Eslovenia independizose de Yugoslavia, siendo de magar Liubliana la capital del país.

El so patrimoniu histórico y monumental y diverses celebraciones culturales que tienen llugar a lo llargo del añu, ente les que destaca'l Festival Internacional de Branu, conviértenla nuna ciudá receptora de turismu tanto nacional como internacional. Ente los sos monumentos más representativos atópense la Catedral, el Castiellu, la Ilesia Franciscana de l'Anunciación y la Ponte de los Dragones, amás d'un conxuntu d'edificios modernistes. L'arquiteutu Jožy Plečnik robló munchos de los más destacaos edificios de la ciudá.

Liubliana dispón d'una rede amañosa de carreteres y ferrocarril, amás de cuntar con un aeropuertu con vuelos internacionales y somorguiáu n'obres d'ampliación destinaes a ampliar la so capacidá operativa, anguaño enchida.[11]

La Universidá de Liubliana, fundada en 1919, tien la so sé na ciudá, y nel cursu 2006-07 cuntaba con más de 63.000 alumnos.[12] La so biblioteca sumaba en 2004 1.169.090 llibros.[4] Cuenta amás con distintos institutos culturales internacionales, como l'Institutu Cervantes (España), British Council (Reinu Xuníu) o Institutu Goethe (Alemaña).[13]

Como capital del Estáu, Liubliana alluga les sedes del gobiernu (Asamblea Nacional y Conseyu Nacional), ministerios, instituciones y organismos asociaos, y ye la residencia oficial del presidente d'Eslovenia.[14] La ciudá ye miembru d'UCLG, UCUE, Eurocities,[15] URBACT, Civitas Forum,[16] Les Rencontres, European Cities Marketing[17] y Global Cities Dialogue.[4][18] Nel planu económicu, la ciudá caltién una destacada posición a nivel nacional, ye sede del principal mercáu de valores del país, del bancu d'Eslovenia y de numberoses empreses nacionales.

Liubliana foi premiada col títulu de Capital Verde Europea 2016.

  1. URL de la referencia: https://it-ch.topographic-map.com/map-xvwz5k/Lubiana/?zoom=19&center=46.04973%2C14.50703&popup=46.04982%2C14.50708.
  2. (2010) Cartafueyos Normativos. Nomes de los países del mundu y de les sos capitales y xentilicios. Uviéu: Academia de la Llingua Asturiana. ISBN 978-84-8168-500-8.
  3. Ramón d'Andrés (2021). Diccionariu de consultes llingüístiques del asturianu (n'asturianu). Uviéu: Ediciones Trabe.
  4. 4,0 4,1 4,2 «Ljubljana in Figures». City Municipality of Ljubljana. Archiváu dende l'orixinal, el 19 d'abril de 2012. Consultáu'l 23 d'abril de 2012.
  5. «Population by age groups and sex, municipalities, Slovenia» (inglés). Consultáu'l 31 de xunetu de 2008. Población de Liubliana por edá y sexu.
  6. Hildegard Temporini y Wolfgang Haase, Aufstieg und Niedergang der römischen Welt. de Gruyter, 1988. ISBN 3-11-011893-9. Google Books, p.343
  7. «The Times of the Roman Emona» (inglés). Archiváu dende l'orixinal, el 15 de xunu de 2011. Consultáu'l 16 de marzu de 2010. Información sobre la Emona romana.
  8. 8,0 8,1 «Ljubljana in the Middle Ages» (inglés). Archiváu dende l'orixinal, el 15 de xunu de 2011. Consultáu'l 16 de marzu de 2010. Información sobre la Liubliana medieval.
  9. «Ljubljana in the 18th and 19th Centuries» (inglés). Archiváu dende l'orixinal, el 26 de payares de 2010. Consultáu'l 16 de marzu de 2010. Liubliana nos sieglos XVIII y XIX.
  10. «20th and 21th centuries». Archiváu dende l'orixinal, el 15 de xunu de 2011. Consultáu'l 16 de marzu de 2010. Información sobre'l sieglu XX na ciudá.
  11. «Building for the future» (inglés). Consultáu'l 29 de mayu de 2009. Información sobre'l proyeutu d'ampliación del aeropuertu.
  12. «UL history» (inglés). Archiváu dende l'orixinal, el 2009-02-23. Consultáu'l 31 de xunetu de 2008. Información xeneral sobre la Universidá.
  13. «Foreign cultural centres» (inglés). Consultáu'l 16 de marzu de 2010. Centros culturales estranxeros en Liubliana.
  14. «Presidential palace» (inglés). Consultáu'l 11 de xunu de 2009. Información sobre'l palaciu presidencial na cai Prešernova.
  15. «Ljubljana» (inglés). Archiváu dende l'orixinal, el 9 de xunu de 2009. Consultáu'l 11 de xunu de 2009. Liubliana na páxina de Eurocities.
  16. «Ljubljana» (inglés). Consultáu'l 11 de xunu de 2009. Proyeutos enllantaos en Liubliana nel contestu de Civitas Forum.
  17. «ECM» (inglés). Consultáu'l 11 de xunu de 2009. Páxina oficial con información sobre los sos miembros, eventos, etc.
  18. «Members» (inglés). Consultáu'l 16 de marzu de 2010. Llista de miembros na so páxina oficial.