Sieglu XXI

Sieglos Sieglu xxSieglu xxiSieglu xxii
Décades 2000201020202030204020502060207020802090
Tabla añal del sieglu XXI

El sieglu XXI d. C. (sieglu ventiún dempués de Cristu) ye'l sieglu actual, acordies con el calendariu gregorianu. Ye'l periodu entendíu ente'l 1 de xineru de 2001[1] y el 31 d'avientu de 2100. Ye'l primer sieglu del III mileniu.[2]

El sieglu XXI carauterizar pola meyora y espansión de la digitalización y el control de la información a nivel global. Tamién a esta dómina conózse-y como la era de la información (quien la controla y quien apuerta a ella va tener les meyores oportunidaes). La era industrial y la era espacial carauterizar por modelos lliniales pocu cambiantes. Les llamaes red sociales reflexen el intercambiante mundu d'información, conectividad a baxu costu. Esti progresu yá s'empecipiara a partir de los años setenta cola tercer revolución industrial. Sicasí, a empiezos del sieglu XXI, la digitalización esperimentó un enorme cambéu que dio llugar a nuevos dispositivos d'almacenamientu de datos (memories flash) y una mayor intensidá na espansión de la telefonía móvil (empecipiada nos años 1980 n'Europa y Estaos Xuníos). Nel campu de la teunoloxía, tamién destacó'l conocíu como apagón analóxicu, dada l'apaición en 2005 de la televisión dixital terrestre, la masificación de dispositivos móviles y el baxu costu d'aportar a internet; según el posdesarrollo del Proyeutu Xenoma Humanu.

Nos alboreceres d'esti sieglu retómase nuevamente la conciencia del fenómenu conocíu como cambéu climáticu, movimientu empecipiáu nos años setenta, que se convirtió nuna de les mayores esmoliciones de la comunidá internacional. Pero foi en 2015, cuando les alertes empiecen a ser más fuertes pola alta contaminación, producida en grandes ciudaes, por casu, Madrid (España). Esti problema motivó numberoses campañes de protesta, mientres, per otra parte los Estaos, propónense midíes destinaes a llograr posibles soluciones, como'l Protocolu de Kioto, alcordáu a finales del sieglu XX (alcordóse'l 11 d'avientu de 1997, y roblóse ente'l 16 de marzu de 1998 y el 15 de marzu de 1999 na sede de la ONX). Nel campu de la política demográfica, la globalización, de la que yá se faló nes últimes décades del sieglu XX, intensificóse notablemente; según los movimientos d'activistes como los indignaos en tol mundu.

Nel contestu político y económico internacional, el sieglu XXI ta marcáu dende'l so entamu polos ataques terroristes del 11 de setiembre de 2001 n'Estaos Xuníos, que foi la punta pie pal entamu de la llamada «Guerra contra'l terrorismu» empecipiada per Estaos Xuníos. Esta campaña militar, empecipió la Guerra d'Afganistán en 2001 y foi la responsable de la invasión y posterior Guerra d'Iraq, nel añu 2003. Tamién esti nuevu sieglu marca lo que podría ser una nueva guerra fría ente la Federación Rusa y los EE. XX., puesto que'l sistema antimisiles d'Estaos Xuníos esplegáu n'Europa Oriental ta provocando un nuevu desenvolvimientu de misiles balísticos d'última xeneración en Rusia como respuesta.

El nuevu sieglu, tamién ta marcáu pola crisis económica de 2008, d'algame global, que sigue hasta los nuesos díes, y l'ascensu económicu de China; y pola inestabilidá n'oriente, llamada Primavera Árabe, una serie de protestes, conflictos ya inclusive intervenciones militares pol control mundial de los recursos enerxéticos nos países d'Oriente Mediu, destacando les Guerra de Libia de 2011 y la Guerra Civil Siria

  1. «Sí, pero'l Tercer Mileniu empieza nel añu 2001». El Mundo. https://www.elmundo.es/navegante/99/avientu/31/2000.o.2001.en.que.quedamos.html. Consultáu'l 13 de mayu de 2016. 
  2. «Lo que va pasar ente 2001 y 2100» (castellanu). El Mundo. Consultáu'l 8 de xunu de 2008.