Balx viloyati

Balx viloyati
بلخ
viloyat
Maʼmuriy markazi Mozori-Sharif
Hokim Vakant
Hokim oʻrinbosari Nurul Huda[1]
Rasmiy tili oʻzbekcha
Aholi 1 543 464
Dinlar tarkibi musulmonlar
Maydoni 16 186,3 km²
Kengligi N 36 45 0
Uzunligi E 67 0 0
Vaqt mintaqasi UTC+4:30
Kod ISO 3166-2 AF-BAL
Internet domeni .af
Xaritada
Balx viloyati xaritada
36°42′0″N 67°7′0″E / 36.70000°N 67.11667°E / 36.70000; 67.11667

Balx (dariycha: بلخ, Balx) — Afgʻonistonning 34 viloyatidan biri, mamlakat shimolida joylashgan. U 15 tumanga boʻlinadi[2] va taxminan 1 509 183 kishi istiqomat qiladi[3]. Viloyat koʻp millatli va asosan fors tilida soʻzlashadi. Mozori-Sharif shahri viloyat markazi hisoblanadi. Mozori Sharif xalqaro aeroporti va Kamp Marmal Mozori-Sharifning sharqiy chekkasida joylashgan.

Balx yana Vazirobod deb ham ataladi, viloyat nomi qadimgi Balx shahri nomidan kelib chiqqan[4]. Mozori Sharif shahri Uzoq Sharqdan Yaqin Sharq, Oʻrta yer dengizi va Yevropaga boradigan savdo yoʻllaridagi muhim bekat boʻlgan. Viloyatda mashhur Moviy masjid joylashgan boʻlib, u bir vaqtlar Chingizxon tomonidan vayron qilingan, biroq keyinchalik Amir Temur tomonidan qayta tiklangan. Balx shahri va Balx viloyati tarixda turli tarixiy mintaqalar, jumladan, Ariana va Katta Xurosonning bir qismi hisoblangan.[5].

Viloyat bugungi kunda Afgʻonistonning Markaziy Osiyoga ikkinchi, lekin asosiy darvozasi boʻlib xizmat qilmoqda, ikkinchisi Qunduz viloyatidagi Sherxon Bandardir. Balx viloyati Joʻzjon, Sarupul, Samangan va Qunduz viloyatlari hamda shimolda Oʻzbekistonning Surxondaryo viloyati bilan chegaradosh.

  1. „د نږدې شلو ولایاتو لپاره نوي والیان او امنیې قوماندانان وټاکل شول“ (2021-yil 7-noyabr). 2021-yil 25-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 30-iyun.
  2. „Settled Population of Balkh province by Civil Division, Urban, Rural and Sex-2012-13“. Islamic Republic of Afghanistan, Central Statistics Organization. 2016-yil 4-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 7-sentyabr.
  3. „Estimated Population of Afghanistan 2020-21“. Islamic Republic of Afghanistan, National Statistics and Information Authority. 2020-yil 3-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 6-iyun.
  4. Balkh entry Britannica Onlineda.
  5. "Khurasan", The Encyclopaedia of Islam, 55-bet.. Brill, 1967. Qaraldi: 2010-yil 22-oktyabr.