| Jigar sirrozi | |
|---|---|
 Gepatosellular karsinomaga olib kelgan jigar sirrozi. | |
| Klassifikatsiyasi va tashqi linklar | |
| Ixtisos | Gastroenterologiya, Gepatologiya |
| KXK-10 | K70.3, K71.7, K74 |
| KXK-9 | 571 |
| DiseasesDB | 2729 |
| MedlinePlus | 000255 |
| eMedicine | med/3183 radio/175 |
| Patient UK | Jigar sirrozi |
| MeSH | D008103 |
Jigar sirrozi - jigarning surunkali rivojlanib boradigan kasalligi; bunda jigar toʻqimasi yalligʻlanib, uning bir qismi biriktiruvchi toʻqima bilan almashinadi. Jigarning oʻtkir yalligʻlanishi — gepatitda, uning B, C, D shakllarida, oʻtkir gepatit surunkali gepatitga aylanayotganda, bezgak, sil, zaxm, brutsellyoz kabi yuqumli kasalliklarda, oʻt pufagi va oʻt yoʻllarining surunkali yalligʻlanishida, turli kimyoviy moddalardan muntazam zaharlanishda, shuningdek, alkogolizmda va boshqa sabablarga koʻra paydo boʻladi. Jigar sirrozi — sekin rivojlanadigan surunkali kasallik. Jigar sirrozi turlicha namoyon boʻladi va u xastalikning qaysi shaklida kechishi hamda davriga bogʻliq; tekshirganda jigarning qattiqlashgani va funksiyasining buzilganligiga qaramay, kishi uzoq vaqt hech qanday xastalik alomatini sezmay yurishi mumkin. Kasallik zoʻrayganda bemor darmonsizlanadi, ozib ketadi, ishtahadan qoladi, kekiradi, koʻngli ayniydi, baʼzan qusadi, ichi ketadi yoki qotadi, qorni dam boʻladi, tana xarorati koʻtariladi, qorin boʻshligʻida suyuqlik toʻplanishi natijasida u koʻtariladi (istisqo), burni qonaydi, badani qichishadi, baʼzan sargʻayadi; kamqonlik avjiga chiqadi; jigari va ayniqsa talogʻi kattalashadi va qattiqlashadi.
Davoni vrach tayinlaydi. Jigar sirrozi uzoq vaqt davolanadi, kasallik zoʻrayganda bemorni darhol kasalxonaga yotqizish kerak. Parhezga qatʼiy rioya qilishning ahamiyati katta. Bemorga, asosan, yengil hazm boʻladigan, qand, oqsil va vitaminlar (ayniqsa, C vitamin va B gruppa)ga boy sutli va oʻsimlik ovqatlar beriladi. Tvorog (oson hazm boʻladigan oqsillarga ega), yogʻsiz goʻsht, baliq, shuningdek, ozgina sariyogʻ bilan qaymoq yoki smetana isteʼmol qilish mumkin; spirtli ichimliklar ichish qatiy taqiqlanadi. Jigar sirrozining avj olishiga yoʻl qoʻymaydigan dorilar buyuriladi. Jigar sirrozini davolashda avvalo unga sabab boʻladigan omillarni bartaraf etish muhim. Jigar sirroziga olib kelgan infeksiya aniqlansa, uni tugatish choralari koʻriladi. Jigar sirrozining oldini olish uchun mehnat va turmush sharoitini sogʻlomlashtirish, alkogolizmga qarshi kurash olib borish kerak[1].